Ludwig Wilding: Przestrzeń – Ruch – Czas
Jacek Michalak
IDEA Idea powstaje w naszym umyśle, poszukując za pomocą wyobraźni właściwej drogi do realizacji, wybierając, być może poprzez eksperymenty, właściwy materiał, technikę i kolor. Właściwa forma zostaje określona poprzez treść, a nie odwrotnie (=formalizm). Podstawową ideą mojej pracy jest pokonanie statycznego obrazu (poprzez ruch i zmianę) oraz doświadczenie przestrzeni (poprzez stereoskopię). Do nowszych prac odnosi się motto: więcejobrazówwobiekcie. INTERAKCJA Moje prace są tak skonstruowane, aby kreatywny obserwator mógł ogarnąć dzieło. W pewnym sensie nakreślam reguły gry, do których obserwator może przenikać, w ramach których może dokonywać zmian, poruszać się (cybernetyka) stosownie do własnych zdolności i możliwości. PRZESTRZEŃ Musimy uwolnić się od powierzchni, nasze myślenie i postrzeganie było i jest dwuwymiarowe, chociaż potrafimy zdobywać kosmos. Sztuka musi objaśnić ten proces, stworzyć dla niego duchową bazę. W roku 1975, po to by tworzyć iluzoryczne przestrzenie, odkryłem możliwość wywoływania efektu stereoskopii za pomocą układów linii. RUCH Nic nie jest stałe, wszystko zmienia się w sposób ciągły. Ludzie potrafią dzisiaj przemieszczać się z olbrzymią prędkością. To także muszę wyrazić w sztuce. Z tego powodu od roku 1960 zajmuję się tak zwanym „ruchem rzekomym”, który w zespoleniu z obserwatorem sugeruje ruch pełen wrażeń. SZTUKA = SEN = ILUZJA = ZŁUDZENIE Sztuka w dowolnej formie związana jest zawsze z iluzją lub złudzeniem. Mami nas świat, który w rzeczywistości nie istnieje, ale który daje nam możliwość ucieczki, choć na chwilę, z często strasznego świata realnego. Od 1960 roku analizuję w swojej pracy wizualne złudzenie. Uwzględniam przy tym trzy kwestie: 1) uzmysłowić obserwatorowi, jak zaawansowane są nasze sposoby postrzegania; 2) zaskakiwać i irytować, skłaniać do myślenia, wreszcie rozbudzać uwagę i ciekawość; 3) przyczyniać się do uwrażliwienia świadomości na przestrzeń i ruch. LINIA Bardzo wcześnie doszedłem do wniosku, że to właśnie linia najbardziej odpowiada mojej osobowości; za pomocą tego elementu najlepiej mogę wyrazić siebie. Istnieje nieskończenie dużo wariantów, a
„Polacy słabo widzą”, to odpowiedź jaką usłyszałem od profesor Marii Poprzęckiej na pytanie, dlaczego osoba Ludwiga Wildinga i jego twórczość jest zupełnie nieznana w Polsce. Ludwig Wilding to uznany w Europie Zachodniej twórca. Otwarcie, w maju tego roku, jego retrospektywnej wystawy zatytułowanej Visuelle Phänomene w Museum für Konkrete Kunst w Ingolstadt zgromadziło tłumy widzów z Europy Zachodniej. Ja sam z trudem przemieszczałem się pomiędzy kolejnymi salami wystawienniczymi. Prace artysty, który w tym roku skończył 80 lat, znajdują się w wielu kolekcjach europejskich i amerykańskich. Nieznajomość twórczości Ludwiga Wildinga w Polsce wynika zapewne także z faktu, iż op-art nie był w naszym kraju szczególnie popularny. Sam artysta zwraca uwagę, że ten kierunek w sztuce poprzez swoją nazwę niejako ograniczył, zawęził odbiór prac do tego co optyczne, co trafia do widza poprzez oczy.
© Fundacja Atlas Sztuki ul. Piotrkowska 122/6, 90-006 Łódź